ORTAÇAĞ İSLAM DÜNYASINDA SİLAH TİCARETİNE DAİR BAZI TESPİTLER –FARKLI YAKLAŞIMLAR–

Author :  

Year-Number: 2017-XXXII
Language : null
Konu : Ortaçağ Tarihi
Number of pages: 659-674.
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Keywords

Abstract

Keywords


  • 33 Mebsût’ta, bir Müslüman ülkenin tüccarının düşman ülkeye silah, binek hayvanı veya demir (savaş malzemesi olabilecek her türlü mal kastedilmektedir) satmadığı sürece ticaretine müdahale edilmeyeceği yazılıdır. Ancak silah, binek ya silah hammaddesi satışları engellenir. Çünkü düşman bunları satın alınca güçlenmiş olacaktır, Serahsî, Mebsût I-XXX, ed. Mustafa Cevat Akşit, İstanbul 2008, X, s. 164.

  • 34 Makrîzî, İttiʽazu’l-Hunefâ, thk. M. Ahmed, Kahire 1996, II, s. 135. Esasında silah ticareti işi, ehemmiyetine binaen hususi görevlendirilmiş tüccarlara tevdi edilmekteydi. Bkz. İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye fi’t-Tarih, haz. Mehmet Keskin, İstanbul 1994, XIII, s. 48; Ramazan

  • Yine de İtalyan tüccarlardan silah satın alımı yapıyordu. Üstelik depolarındaki Şeşen, Salâhaddin Eyyûbî ve Devri, İstanbul 2000, s. 359. Delhi Türk sultanı da kendi namına silah ticareti yapması için Ebu’l-Hasan Abbadî el-Irakî adlı bir tüccarı vazifelendirmişti, İbn Battuta, Tuhfetü’n-Nuzzâr, çev. A. Sait Aykut, Seyahatname, İstanbul 2004, II, s. 738.

  • 35 Bkz. Eliyahu Ashtor, “Geç Ortaçağlarda Ortadoğu’nun Ekonomik Gerileyişi (Bir Taslak)”, çev. Abdulhalık Bakır - Pınar Koçoğlu (Ülgen) - Alparslan Kılınç, (Ortaçağ Tarihi Metinlerine Dair Çeviriler - 2 içerisinde, s. 509-548 arasında), Ankara 2008, s. 543-544.

  • 36 Claude Cahen, Haçlı Seferleri Zamanında Doğu ve Batı, çev. Mustafa Daş, İstanbul 2010, s. 181.

  • 37 Maurice Lombart, İslamın Altın Çağı, çev. Nezih Uzel, İstanbul 2002, s. 240; Cahen, Haçlı Seferleri Zamanında, s. 82.

  • 39 Bernard Lewis, Tarihte Araplar, çev. Hakkı Dursun Yıldız, İstanbul 2009, s. 206; John M. Hobson, Batı Medeniyetinin Doğulu Kökenleri, çev. Esra Ermert, İstanbul 2011, s. 125.

  • 43 Turan, Selçuklular Tarihi, s. 365-366. Her zaman için kuzeyden ve doğudan gelen silahların depolanarak batıya ve güneye doğru sevk edildiği Buhara’ya ters bir yönden –Şiraz’dan– dört hayvan yükü silah getirilmesine dair başka bir örneği ise Ata Melik Cüveynî vermektedir, Cüveynî, Tarîh-i Cihan Güşa, çev. Mürsel Öztürk, Ankara 1998, s. 140.

  • 44 Bkz. İbnü’l-Belhî, Farsnâme, çev. Abdulhalık Bakır, (Ortaçağ Tarihi Metinlerine Dair Çeviriler – 1 içerisinde, s. 21-148 arasında), Ankara 2008, s. 106-107, 114-116, 120-125,

  • 48 Kudûrî, el-Muhtasar-ı Kudûrî, çev. Süleyman Fahir, İstanbul 1979, s. 436. İmam Tahâvî, satışa müdahale konusunda daha farklı bir yaklaşım sergiler. O, kargaşa dönemlerinde sadece kargaşayı yapanlara silah satmanın mekruh olacağını söylemektedir. Ona göre, mesela eğer satışın yapıldığı yer kalabalık bir şehir ise, buradaki bir satıcı kargaşayı kimin meydana getirdiğinin bilinmediği durumlarda silah satabilir, Tahâvî, el-Muhtasar, çev. Soner Duman, ed. Faik Akcaoğlu, İstanbul 2013, s. 690.

  • 49 Mustafa Hizmetli, Endülüs’te Hisbe Teşkilatı, Ankara 2011, s. 183.

  • Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı, Ankara 2004. - Bakır, Abdulhalık, Ortaçağ İslam Dünyasında Madencilik ve Maden

  • Sanayi, Ankara 2002. - Baypars Tarihi, çev. Şerafeddin Yaltkaya, İstanbul 1941. - el-Bekrî, Ebu Ubeyd Abdullah b. Abdulaziz, el-Mesâlik ve’l-Memâlik,

  • Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Gaziantep 2015. - Bîrûnî, Ebu’r-Reyhan Muhammed b. Ahmed el-Harezmî, Kitâbü’l

  • Cemâhir fî Maʼrifeti’l-Cevâhir, Beyrut (Ȃlemü’l-Kütüb) 1984. - Bosworth, C. E., “Erken İslam Dönemi Gur Tarihi”, çev. Abdulhalık

  • içerisinde, s. 433-453 arasında), Ankara 2008. - Cahen, Claude, Haçlı Seferleri Zamanında Doğu ve Batı, çev. Mustafa

  • Daş, İstanbul 2010. - Câhız, Ebu Osman Amr b. Bahr, Menâkıbu Cundi’l-Hilâfe ve

  • Türkler’in Faziletleri, Ankara 1988. - Câhız, Ebu Osman Amr b. Bahr, et-Tebassur bi’t-Ticâre, çev. M.

  • Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 42, s. 305-331, Ankara 2001. - el-Cünhânî, el-Habîb, “İslam’ın ilk Asrında Dünya Ticaretinin

  • Metinlerine Dair Çeviriler – 1 içerisinde, s. 681-701 arasında), Ankara 2008. - Cüveynî, Alaaddîn Ata Melik, Tarîh-i Cihan Güşa, çev. Mürsel

  • Öztürk, Ankara 1998. - Dakuklu, Hüseyin Ali, “Volga Havzası’nda Müslüman Bulgar

  • 2 içerisinde, s.425-463 arasında), Ankara 2008. - Ebu Dülef, Mi’sar b. Mühelhil Hazrecî Yenbuî, Rıhle, haz. Serdar

  • Anabilim Dalı, Erzurum, 2013. - Eco, Umberto (editör), Ortaçağ: Barbarlar, Hıristiyanlar,

  • Müslümanlar, çev. Leyla Tonguç Basmacı, İstanbul 2014. - Gerdîzî, Ebu Said Abdulhay b. ed-Dahhâk, Zeynü’l-Ahbâr, haz. Öznur

  • Anabilim Dalı, Gaziantep 2014. - Gırnatî, Ebu Hamîd Muhammed b. Abdurrahim, Tuhfetu’l-Elbâb ve

  • Nuhbetu’l-A’câb, haz. Fatih Sabuncu, Gırnatî Seyahatnamesi, İstanbul 2011. - Gimpel, Jean, Ortaçağda Endüstri Devrimi, çev. Nazım Özüaydın,

  • Ankara 1997. - Grohmann, A., “Yemen”, MEB İA, C: XIII, s. 372-373, Eskişehir - Heyd, William, Yakındoğu Ticaret Tarihi, çev. Enver Ziya Karal,

  • Ankara 1975. - el-Himyerî, Ebu Abdullah Muhammed, Ravzü’l-Miʽtâr fî Haberi’l

  • Aktâr, thk. İ. Abbas, Beirut 1975. - Hitti, Philip K., Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi, çev. Salih Tuğ,

  • İstanbul 2011. - Hizmetli, Mustafa, Endülüs’te Hisbe Teşkilatı, Ankara 2011. - Hobson, John M., Batı Medeniyetinin Doğulu Kökenleri, çev. Esra

  • Ermert, İstanbul 2011. - Hudûdu’l-Ȃlem mine’l-Meşrik ile’l-Mağrib, haz. V. Minorsky, çev.

  • Abdullah Duman - Murat Ağarı, İstanbul 2008. - Hüseynov, R. A., “XI. - XII. Yüzyıllar Azerbaycan’ında Şehir Yaşamı

  • Uygulama Merkezi, İstanbul (21-25 Ağustos 1989), Ankara 1990. - Imaduddin, Muhammed S., Muslim Spain, Leiden (Tuta Sub Aegide

  • Palas) 1981. - İbn Battuta, Ebu Abdullah Muhammed Tancî, Tuhfetü’n-Nuzzâr fî

  • İstanbul 2004. - İbn Havkal, Ebu’l-Kâsım Muhammed el-Bağdadî, Sûretü’l-Arz, çev.

  • Ramazan Şeşen, 10. Asırda İslam Coğrafyası, İstanbul 2014. - İbn Hurdazbih, Kitâbü’l-Mesâlik ve’l-Memâlik, çev. Murat Ağarı,

  • Yollar ve Ülkeler Kitabı, İstanbul 2008. - İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmail İmâdü’d-dîn İbn Ömer ed-Dımışkî, el

  • Bidâye ve’n-Nihâye fi’t-Tarih 1-14, haz. Mehmet Keskin, İstanbul 1994. - İbn Ruste, Ebu Ali Ahmed b. Ömer, el-‘Alaku’n-Nefîse, ed. Fuat

  • Sezgin, (Islamic Geography içerisinde) Frankfurt 1992. - İbnü’l-Belhî, Farsnâme, çev. Abdulhalık Bakır, (Ortaçağ Tarihi

  • Metinlerine Dair Çeviriler – 1 içerisinde, s. 21-148 arasında), Ankara 2008. - İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan İzzeddîn Ali b. Ebi’l-Kerem Muhammed el

  • diğ., red. M. Tulun, İstanbul 2008. - İbnü’l-Fakih, Ebu Bekr Ahmed b. Muhammed el-Hemedanî, Kitâbü’l

  • Büldân, thk. Yusuf Hâdi, Beirut (Ȃlemü’l-Kütüb) 1996. - İbnü’l-Mücâvir, Ebu’l-Feth Cemâleddîn Yusuf b. Yakub, Târihü’l

  • Mustabsır, neşr. Oscar Löfgren, Leiden (E. J. Brill) 1954. - İstahrî, Ebu İshak İbrahim b. Muhammed el-Fârisî el-Kerhî, Kitâbü’l

  • Mesâlik ve’l-Memâlik, çev. Murat Ağarı, Ülkelerin Yolları, İstanbul 2015. - Kitâbu’l-Hiyal fi’l-Hurûb ve Fethu’l-Medâin ve Hıfzu’d-Durûb,

  • Süleyman Fahir, İstanbul 1979. - Lewis, Bernard, Tarihte Araplar, çev. Hakkı Dursun Yıldız, İstanbul - Lombart, Maurice, İslamın Altın Çağı, çev. Nezih Uzel, İstanbul 2002. - Makdîsî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed, Ahsenü’t-Tekâsîm fî

  • Maʽrifeti’l-Ekâlîm, çev. Ahsen Batur, İslam Coğrafyası, İstanbul 2015. - Makrîzî, Ebu’l-Abbas Takıyyuddîn Ahmed b. Ali, İttiʽazu’l-Hunefâ bi

  • Ahbâri’l-Eimmeti’l-Fatımiyyinü’l-Hulefâ I-III, thk. M. Ahmed, Kahire 1996. - Mazaherî, Ali, Ortaçağda Müslümanların Yaşayışları, çev. Bahriye

  • Üçok, İstanbul 1972. - Mesudî, Ebu’l-Hasan Ali b. Hüseyin, Murûcu’z-Zeheb, çev. Ahsen

  • Batur, Altın Bozkırlar, İstanbul 2005. - Münyetü’l-Ğuzât, (14. yüzyıla ait Memlük - Kıpçakçasıyla yazılmış

  • askeri bir risale), yay. Şinasi Tekin - G. A. Tekin, Harvard University 1989. - Özdal, Ahmet N., Ortaçağ Ekonomisi ve Müslüman Tüccarlar (X-XIV.

  • Yüzyıllar), İstanbul 2016. - Özdemir, Mehmet, Endülüs Müslümanları: Kültür ve Medeniyet, - Ruysbroeckli Willem, Mengü Han’ın Sarayına Yolculuk (1253

  • 1255), çev. Zülal Kılıç, İstanbul 2010. - Serahsî, Mebsût I-XXX, ed. Mustafa Cevat Akşit, İstanbul 2008. - Spuler, Bertold, İran Moğolları: Siyaset, İdare ve Kültür (1220 –

  • 1350), çev. Cemal Köprülü, Ankara 1987. - Şeşen, Ramazan, Salâhaddin Eyyûbî ve Devri, İstanbul 2000. - Tahâvî, el-Muhtasar, çev. Soner Duman, ed. Faik Akcaoğlu, İstanbul - et-Tarasûsî, Marzî b. Ali, Tabsıratu Arbâbi’l-Albâb fî Keyfiyyati’n

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics